Xuất khẩu lao động: Nhốn nháo vì phá giá, “cướp” hợp đồng
Việc tranh giành, hạ giá hợp đồng giữa các DN xuất khẩu lao động (DNXKLĐ) đang khiến thị trường nhốn nháo. Nhằm chấn chỉnh hoạt động đưa lao động đi làm việc tại nước ngoài, Bộ LĐTBXH cuối tuần qua có buổi họp bàn với hàng trăm DNXKLĐ trong cả nước.
Mở thêm nhiều thị trường
Theo ông Tống Hải Nam – Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐTBXH), giai đoạn từ năm 2010 – 2015, tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài đạt gần 450.000 người. Riêng trong năm 2014, cả nước có 106.000 người đi làm việc ở nước ngoài, vượt 22,8% so kế hoạch được giao. 6 tháng đầu năm 2015, các DN đưa được hơn 56.000 người đi làm việc ở nước ngoài, bằng 102% so với cùng kỳ 2014 và đạt 59% so với kế hoạch năm.
Đến thời điểm này, Đài Loan (Trung Quốc) và Nhật Bản vẫn là hai thị trường ổn định và trọng điểm của các DNXKLĐ. Ngoài ra, để mở rộng và phát triển thị trường, các DN cũng đang hướng tới nhiều thị trường khác khắp các châu lục như Nga, Algeria, Macao (Trung Quốc), Saudi Arabia. Dù nỗ lực mở rộng thị trường luôn được chú trọng, nhưng theo ông Nam, công việc này được tiến hành song song với việc giữ vững sự ổn định của các thị trường trọng điểm và củng cố các thị trường quen thuộc như Malaysia, Hàn Quốc,…
Rà soát, có biện pháp cứng rắn
Cũng theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, tính đến hết tháng 6.2015, số DN được cấp phép XKLĐ là 228. Song số người lao động đi làm việc ở nước ngoài và công tác XKLĐ hiện vẫn tồn tại nhiều vấn đề phát sinh. Về phía DN, đa số phản ánh tình trạng khó khăn trong tạo nguồn vốn và tuyển dụng, thậm chí có tình trạng DN phải “mua lại” nguồn cung ứng với giá cao do không thể tự tuyển dụng trực tiếp, hoặc tuyển dụng và đào tạo không tương thích. Ngoài ra, DN cũng nêu tình trạng giành giật đơn hàng của nhau với chi phí cực thấp nhằm “cướp” hợp đồng. Sự cạnh tranh thiếu lành mạnh này khiến thị trường XKLĐ càng nhốn nháo, bất ổn định. Trong khi đó, việc giảm giá hết cỡ để giành đơn hàng chỉ có lợi cho duy nhất đối tác nước ngoài, mọi rủi ro khi xuất cảnh, gánh nặng chi phí lại “đè” lên đối tượng khó khăn nhất là người lao động.
Bộ LĐTBXH đang nỗ lực mở rộng thị trường XKLĐ bằng nhiều chương trình hợp tác, liên kết. Ảnh: DOLAP
DN cũng “kể” về các khó khăn khiến ngay cả các thị trường lớn và truyền thống về XKLĐ của ta chưa có sự bứt phá rõ rệt và thiếu ổn định. Trong đó, nguyên nhân sâu xa một phần bởi chất lượng nguồn cung ứng lao động của VN không ổn định, chất lượng không cao và ngày càng chịu sự cạnh tranh gay gắt của các nước trong khu vực. Việc phát triển các thị trường mới cũng luôn trong tình trạng… căng thẳng bởi ý thức chấp hành pháp luật của người lao động kém, một bộ phận đánh nhau, bỏ trốn khiến các đối tác mất niềm tin, khó gia hạn chương trình ký kết hoặc thậm chí chấp nhận bồi thường để chấm dứt sớm hợp đồng.
Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Phạm Thị Hải Chuyền lưu ý, Cục Quản lý lao động ngoài nước và các DN phải thực hiện quyết liệt các công việc để khắc phục những tồn tại. Với hơn 200 DN dịch vụ đưa người lao động đi làm việc tại thị trường 40 nước trên thế giới, bộ trưởng nhấn mạnh cục phải rà soát và chấn chỉnh hoạt động của các DN và có biện pháp cứng rắn đối với những DN không đủ năng lực.
Bên cạnh đó, công tác thông tin tuyên truyền, công tác tuyển chọn, đào tạo, công tác quản lý, bảo vệ lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài phải được thực hiện nghiêm trong thời gian tới.
